Το παρακάτω κείμενο μεταφράστηκε απ’ τον ιστότοπο της Διεθνιστικής Κομμουνιστικής Τάσης.

Η ιστορία των λίγων τελευταίων ημερών

8 Μαρτίου: Το Πρωθυπουργικό Διάταγμα εισήγαγε νέα περιοριστικά μέτρα στην «κόκκινη ζώνη» της Λομβαρδίας-Βενετίας και πολλές δραστηριότητες σ’ ολόκληρη τη χώρα αναστάλθηκαν, συμπεριλαμβανομένων των επισκεπτηρίων στις φυλακές.

8-9 Μαρτίου: Η κατάσταση στις φυλακές έγινε σοβαρή. Η αναταραχή ξεκίνησε για την έλλειψη πληροφόρησης αναφορικά με τους κινδύνους και τις διατάξεις που σχετίζονται με την έκτακτη ανάγκη του κορωνοϊού. Η αναταραχή τότε μετατράπηκε σε εξεγέρσεις όταν διαδώθηκε η είδηση ότι τα επισκεπτήρια στις φυλακές αναστάλθηκαν, ενώ την ίδια στιγμή δεν γινόταν τίποτα για την μείωση του υπερσυνωστισμού στις φυλακές και τις ελλειπείς προβλέψεις για την υγεία και την ασφάλεια των κρατούμενων στην μεγάλη πλειοψηφία των ιταλικών φυλακών. Αυθόρμητες εξεγέρσεις ξεσπάσαν σε 27 φυλακές σ’ ολόκληρη την Ιταλία: απ’ το Μιλάνο ως τη Φότζα, απ’ το Παλέρμο ως το Τορίνο. Στις εξεγέρσεις συμμετείχαν περισσότεροι από 6.000 κρατούμενοι, 13 πεθάναν και δεκάδες δραπέτευσαν. Τα αιτήματα των εξεγέρσεων ήταν: ασφάλεια, χάρη κι αμνηστία. Οι κρατούμενοι θεωρούν ότι τους μεταχειρίζονται σαν ζώα σε σφαγή, έχοντάς τους εγκαταλείψει στην μοίρα τους να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Όπως συμβαίνει συχνά, είναι οι τελευταίοι που μαθαίνουν τα νέα τις επικαιρότητας, οι πρώτοι που σηκώνουν κεφάλι, αν και με εφήμερο τρόπο, κι επίσης οι πρώτοι που βιώνουν τη σκληρή καταστολή. Το γεγονός είναι ότι η κυβέρνηση τελικά αναγκάστηκε να τους δώσει μερικές διαβεβαιώσεις.

9 Μαρτίου: Το απόγευμα της ημέρας αυτής, ο πρωθυπουργός Κόντε έδωσε μια ομιλία στη τηλεόραση ανακοινώνοντας ότι το Διάταγμα επεκτείνονταν ώστε η ζώνη ασφαλείας (που άτυπα αποκαλλείται «κόκκινη ζώνη») να συμπεριλάβει το σύνολο της Ιταλίας, υπό το σύνθημα #stateacasa (μένουμε σπίτι).

11 Μαρτίου: Ο Κόντε, σε νέα ομιλία του, ανακοίνωσε ένα νεό Διάταγμα, κλείνοντας όλες τις μη-αναγκαίες εμπορικές δραστηριότητες, συμβουλεύοντας τους πολίτες να εργαστούν απ’ τα σπίτια τους όπου αυτό είναι εφικτό, στήνοντας σημεία ελέγχου κι εισάγοντας πρόστιμα σ’ όλη τη χώρα για όσους δεν υπακούν τις απαγορεύσεις. Όλα τα μπαρ και τα εστιατόρια κλείσαν και μόνο στα φαρμακεία και τα καταστήματα που πωλούν τρόφιμα επιτράπηκε να παραμείνουν ανοικτά, μπορώντας όμως να εισέλθεις σ’ αυτά μόνο με περιορισμούς (στο κάθε κατάστημα μπορεί να παρευρίσκεται ταυτοχρόνως μόνο περιορισμένος αριθμός πελατών, οι οποίοι θα πρέπει να κρατούν μεταξύ τους απόσταση ενός μέτρου). Πλέον, μπορούσες να εξέλθεις απ’ το σπίτι του μόνο με βεβαιώσεις για την κάλυψη των αναγκαίων αναγκών (όπως η αγορά τροφίμων), για λόγους υγείας ή για να πας στη δουλειά σου. Όμως, ναι, μπορούσες ακόμη να πας στη δουλειά σου, επειδή η παραγωγή κέρδους για τ’ αφεντικά πρέπει να συνεχίσει! Ο Marco Bonometti της ConfIndustria Lombardia [το παράρτημα του αντίστοιχου ιταλικού ΣΕΒ στη Λομβαρδία], δήλωσε: «Είναι σημάδι ανευθυνότητας το να μην κατανοεί κάποιος τα προβλήματα που έχουμε κι εμείς [τα αφεντικά]». Τι προβλήματα; Την αυξανόμενη δυσκολία στην παραγωγή κέρδους, φυσικά!

12 Μαρτίου: Το πρωί της ημέρας αυτή, οι εργάτες σε εκατοντάδες εργοστάσια κι εταιρείες προχώρησαν σε απεργία κι αποχώρησαν απ’ τους χώρους εργασίας τους. Βρίσκονταν όλοι τους σε μη-απαραίτητα παραγωγή. Το σύνθημα «δεν είμαστε πρόβατα σε σφαγή» διαδώθηκε σαν πυρκαγιά. Το αίτημα των εργατών αυτών είναι, το λιγότερο, ότι πρέπει να προσαρμοστούν οι συνθήκες εργασίας στις υγειονομικές προειδοποιήσεις για την αποφυγή μετάδοσης του κορωνοϊού, ότι οι προειδοποιήσεις πρέπει να ισχύουν για όλους.

Έξω απ’ τους χώρους εργασίας, όλοι παραμένουν σπίτι τους το περισσότερο δυνατόν, φορώντας μάσκες όποτε βγαίνουν έξω, κρατώντας αποστάσεις «ασφαλείας» ή μπαίνουν σε καραντίνα. Αντιθέτως, στα συνωστισμένα εργοστάσια, με ελλειπή ενημέρωση, υπάρχουν υπερσυνωστισμένα αποδυτήρια και μηδενική απολύμανση. Όπως φαίνεται, είναι πολύ ακριβό για τα αφεντικά να συμμορφωθούν με τις οδηγίες του υγειονομικού: κι η απαίτηση των εργατών να τηρηθούν αυτές οι οδηγίες χαρακτηρίζεται ως «ανευθυνότητα». Έτσι, ενώ τα αφεντικά κι οι μάνατζερ μένουνε σπίτια τους για μέρες ολόκληρες, στην ασφάλεια της απομόνωσής τους, οι εργάτες πρέπει αντ’ αυτού να πάνε να  δουλέψουν. Είναι αυτή η απλή γραμμή που φανερώνει τη ταξική διαίρεση που διατρέχει το σύνολο της κοινωνίας.

Ταξική πάλη στον καιρό του κορωνοϊού

Μια δηλωτική εικόνα αυτής της κατάστασης είναι το λεωφορείο στις 05:00 το πρωί, γεμάτο ανθρώπους στοιβαγμένους ο ένας πάνω στον άλλον, που πηγαίνει τους εργάτες στο πετροχημικό εργοστάσιο του Μαργκέρα, κοντά στη Βενετία. Κι υπάρχουν πολλές καταγεγραμμένες περιπτώσεις εργατών που απειλούνται με απόλυση απλώς επειδή ζητούν την εφαρμογή των ρυθμίσεων σχετικών με τον κορωνοϊό.

Το μήνυμα των αφεντικών είναι «σκάσε και δούλεψε παρότι δεν μπορούμε να σου παρέχουμε ακόμη και τους ελάχιστους όρους για τη διασφάλιση της υγείας σου». Αυτό φαίνεται πως είναι το σύνθημα των αφεντικών παντού, και πυροδότησε αυθόρμητες απεργίες στο Πιεμόντε, τη Λιγυρία, τη Λομβαρδία, το Βένετο, την Αιμιλία-Ρωμανία, τη Τοσκάνη, την Ούμπρια και την Απουλία. Εκατοντάδες εργοστάσια σταμάτησαν να λειτουργούν. Είνα κρίμα που δεν βρισκόμαστε σε θέση να δώσουμε σ’ όλες αυτές τις απεργίες μεγαλύτερη υλική στήριξη κι αλληλεγύη, μπορούμε όμως τουλάχιστον να διαδώσουμε στον κόσμο την είδηση ότι συμβαίνουν. Καταδικάζουμε τ’ αφεντικά και στηρίζουμε και διαδίδουμε το αίτημα όλων των εργατών: κανείς δεν πρέπει να δουλεύει αν τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του!

Και δεν πρόκειται μόνο για τα εργοστάσια και τις αποθήκες. Το ίδιο ισχύει και για τους ντελιβεράδες. Η κυβέρνηση φρόντισε ώστε να διασφαλίσει ότι η κατ’ οίκον διανομή γευμάτων δεν θα ανασταλθεί, αλλά δεν έκανε τίποτα για να διασφαλίσει την ασφάλεια των εργατών. Το ίδιο ισχύει και για τους εργάτες των super-market, οι οποίου συχνά εργάζονται χωρίς γάντια και μάσκες, ή με αυτοσχέδιες μάσκες, επειδή η εταιρεία δεν τους προσφέρει μέσα ατομικής προστασίας. Παρομοίως, υπάρχουν αμέτρητοι, περισσότερο ή λιγότερο, αναγκαίοι εργάτες οι οποίοι, όπως αυτοί στον τομέα της υγείας, εργάζονται χωρίς σαφείς οδηγίες και διαδικασίες για την ασφάλειά τους. Η ανορθολογικότητα κι η αλαζονεία του κράτους και του συστήματος αποκαλύπτεται γι’ άλλη μια φορά, και πάντα, μόνο αναφορικά με όσους εργάζονται.

Μια διαφορετική, μα εξίσου σοβαρή, αναγκαιότητα προκύπτει απ’ τους δεκάδες χιλιάδες επισφαλείς μη-αναγκαίους εργάτες και συνεργατικές που έχουν σταματήσει να δουλεύουν κι έχουν κλειστεί σπίτια τους χωρίς απολαβές. Αυτό το τονίσαν οι καθηγητές στη Νάπολη, όταν διαδήλωσαν στις 9 Μαρτίου -όταν ήταν ακόμη εφικτό το να διαδωλήνεις- φορώντας μάσκες και λευκές ρόμπες, ζητώντας την καταβολή των μισθών τους παρά την αναστολή των υπηρεσιών τους. Η γραμμή που διαιρεί το σύνολο της κοινωνίας σε δύο κοινωνικές τάξεις είναι σήμερα, στην εποχή του κορωνοϊού, καθαρότερη από ποτέ.

Μερικές συμπερασματικές σημειώσεις

  1. Είναι μόνο μέσω της πάλης και της σύγκρουσης που οι εκμεταλλευόμενοι μπορούν να ελπίζουν να διαβεβαιώσουν τα συμφέροντά τους, εκκινώντας με τα πιο άμεσα (σ’ αυτή την περίπτωση, τη σωματική τους υγεία και τους μισθούς).
  2. Οι συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες (όπως οι CIGL, CISL, κλπ) βγαίνουν μπροστά ως μεσολαβητές των αυθόρμητων απεργιών, ενώ τα διάφορα ακρωνύμα των σωματείων βάσης (πχ, το Cobas) ισχυρίζονται ότι ήταν εκείνα που ξεκίνησαν τις απεργίες. Αφενός, θέλουν να καβαλήσουν τις απεργίες κι αφετέρου να ισχυριστούν ότι εφηύραν το σύνθημα «δεν είμαστε πρόβατα σε σφαγή», ή ακόμη και να πουν ότι οι εργάτες συρρέουν στην απεργία που εκείνα ξεκίνησαν, κλπ. Κάντε μια βόλτα στους χώρους των παραδοσιακών συνδικάτων και των σωματείων βάσης και θα βρείτε ένα ευρύ φάσμα εμετικών παραδειγμάτων του πως η συνδικαλιστική στενομυαλιά (που θέτει τα συμφέροντα του δικού τους σωματείο πάνω απ’ τα συμφέροντα της τάξης στο σύνολό της) είναι το μόνο που μετράει γι’ αυτά. Για το σωματείο, ο αυθορμητισμός των εργατών είναι ένα άγριο θηρίο που χρήζει εξημέρωσης ώστε να τον καβαλήσουν, κι η ταξική πάλη δεν αποτελεί παρά ένα φαινόμενο που πρεπεί χρήζει εκμετάλλευσης για τη διεύρυνση και τη νομιμοποίηση του σωματείου. Για τα σωματεία, αυτό που έχει σημασία δεν είναι η ταξική πάλη, αλλά η πάλη ενάντια στους αντιπάλους τους. Η διαίρεση των εργατών σε διαφορετικά αντιμαχόμενα σωματεία τους αποτρέπει απ’ το να ενωθούν ως τάξη.
  3. Δεν έχουμε δει ακόμη τις προτάσεις της κυβέρνησης, αλλά ήδη συζητά για υποχρεωτική άδεια, για καμία εγγύηση της συνέχισης της απασχόλησης για τους επισφαλείς εργάτες, κλπ, το οποίο σημαίνει ότι θα βάλουν τους εργάτες να πληρώσουν το κόστος της κρίσης του κορωνοϊού. Μέχρι οι εκμεταλλευόμενοι να φέρουν τα πάνω-κάτω σ’ αυτή την κατάσταση των πραγμάτων, η κοινωνία απλώς θα παραμείνει διαιρεμένοι σε κοινωνικές τάξεις.
  4. Η προστασία της υγεία όλων σημαίνει την πραγματική παύση κάθε δραστηριότητας πέρα από αυτές που είναι αυστηρά αναγκαίες, με την παράλληλη διασφάλιση της μέγιστης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κι ασφαλών συνθηκών για όλους. Πρόκειται για τον ελάχιστο όρο που αυτό το κράτος, αυτό το σύστημα, αποδεικνύεται ανίκανο να εγγυηθεί. Στην πραγματικότητα, οι οικοδομές συνεχίζουν να λειτουργούν, τα εργοστάσια μη-αναγκαιών αγαθών συνεχίζουν να παράγουν, η απόσπαση υπεραξία συνεχίζει να λειτουργεί… κι αν η κρίση σταματήσει, τα πράγματα θα γίνουν ακόμη σοβαρότερα. Πρόκειται για τον εφιάλτη της αντιφατικής κι άρρωστης κοινωνίας στην οποία ακόμη αναγκαζόμαστε να ζούμε: «για τον καπιταλισμό, το κέρδος είναι τα πάντα ενώ τα ανθρώπινα όντα είναι ένα τίποτα».
  5. Εν γένει, το καπιταλιστικό σύστημα αποδεικνύεται όχι απλώς να μην αποτελεί μια υπερασπίση λογική, αλλά να είναι η χειρότερη απ’ όλες τις επιλογές. Είναι τώρα σαφές ότι αυτός ο ιός αφαιρεί το καπάκι της χύτρας μιας κρίσης επικών διαστάσεων, μιας κρίσης η οποία δημιουργήθηκε απ’ τον καπιταλισμό μα δεν μπορεί να επιλυθεί απ’ αυτόν. Κλειδωμένοι στα σπίτια τους, πως μπορούν να επιβιώσουν όσοι δεν δουλεύουν και δεν πληρώνονται; Τι γίνεται μ’ εκείνους που δουλεύουν στην μαύρη οικονομία; Τι γίνετια με τις μικρές ή ψεύτικες αποδείξεις για το ΦΠΑ; Και, ποια οικονομική και κοινωνική καταστροφή θα βρούμε όταν τελικά θα ξαναβγούμε στους δρόμους;

Η ανάγκη για μια επαναστατική εναλλακτική είναι πιεστικότερη από ποτέ. Η κρίση που μας περιμένει, όταν ξεκινήσουμε να ξαναβγαίνουμε απ’ τα σπίτια μας, θα βρίσκεται εκεί για να μας υπενθυμίζει την ανάγκη για μια επαναστατική εναλλακτική καθημερνά με την αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας και της προοπτικής ενός πολέμου – η επαναστατική εναλλακτική αποτελεί τη λύση για όλα τα δεινά του παρηκμασμένου καπιταλισμού.

Σάββατο, 14 Μαρτίου 2020